Julius Vuylsteke, Gent, 16.11.1836 – Gent, 16.1.1903 

Advocaat, uitgever, auteur; gemeenteraadslid in Gent (1869-1875); secretaris (1862-1882) en voorzitter (1883-1895) Willemsfonds.

Julius Vuylsteke is de enige zoon van Barbara De Visscher en Jourdan Vuylsteke, raadsheer aan het hof van beroep en een zwaargewicht binnen de Gentse Liberale Associatie.

Hij studeert aan het Gentse atheneum waar hij kennismaakt met het Vlaamse liberalisme van Jacob Heremans. Met diens steun sticht Vuylsteke het studentengenootschap ’t Zal Wel Gaan. Hij studeert rechten aan de Gentse universiteit en wordt er het boegbeeld van het vrijzinnig en sociaal flamingantisme. Na zijn studies schrijft hij zich in aan de balie. Hij ligt mee aan de basis van de Vlaamse Conferentie van de Balie. In 1875 zegt hij de balie vaarwel.

Vuylsteke neemt de boekhandel van Willem Rogghé over en wordt uitgever, onder meer van de Willemsfondsuitgaven. Als auteur van tal van publicaties en als drijvende kracht achter het Volksbelang, sluit deze activiteit veel beter aan bij zijn persoonlijke interesse. Hij speelt in de daaropvolgende decennia een dominante rol in de ontwikkeling van het Vlaams en vrijzinnig liberalisme. Onder de lijfspreuk ‘Klauwaerd en Geus’ zorgt hij via de Vlaamsche Liberale Vereeniging en het Willemsfonds voor een radicalisering en verzuiling van de Vlaamse strijd.

Vuylsteke wordt in 1869 gemeenteraadslid in Gent; hij behoudt zijn zetel zes jaar. Zijn belangrijkste wapenfeit als raadslid is ongetwijfeld zijn aanzet tot de oprichting van een door de stad gefinancierd Vlaams theatergezelschap met eigen schouwburg. Dat resulteert later in de oprichting van het Nederlands Toneel Gent (NTG) in 1871 en de feestelijke inhuldiging van de Koninklijke Nederlandse Schouwburg op het Sint-Baafsplein in 1899.

Als secretaris (1862 tot 1882) en voorzitter (1883 tot 1895) van het Willemsfonds oefent Vuylsteke onmiskenbaar zijn grootste invloed uit. Hij forceert er een liberale koers met een hoog antiklerikaal gehalte en staat in voor een sterke verankering en uitbreiding van het Willemsfonds door onder meer de oprichting van lokale afdelingen. Het ledenaantal stijgt van een 200-tal in 1863 tot 4.500 in 1883. Dat maakt Vuylstekes positie bijna onaantastbaar. In 1895 neemt hij desondanks ontslag als voorzitter en trekt hij zich volledig terug uit het Willemsfonds.

Hij wijdt zijn verdere leven aan historisch onderzoek over het middeleeuwse Gent en is nauw betrokken bij het restauratieproject van het Gravensteen, een initiatief van zijn flamingante partijgenoot Auguste de Maere. Julius Vuylsteke overlijdt in 1903 en vindt een laatste rustplaats op de Westerbegraafplaats. Als eerbetoon wordt onmiddellijk na zijn begrafenis het Julius Vuylstekefonds opgericht, om - tot op heden - het liberalisme en de vrijzinnigheid in Vlaanderen te promoten via de publicatie van boeken en brochures.